Hoogsensitiviteit: geen last, maar een sterkte op de werkvloer

Misschien herken je het wel: je merkt sneller sfeer en spanningen op, je ziet dingen die anderen over het hoofd zien, of je hebt soms wat meer tijd nodig om na een drukke werkdag op te laden. Als dit je bekend voorkomt, zou het kunnen dat je hoogsensitief bent. Ongeveer één op de vijf mensen heeft deze eigenschap, vaak zonder het te beseffen.

Collega en ervaringsdeskundige Vanessa Mertens: “Het is belangrijk om te weten dat hoogsensitiviteit geen aandoening of zwakte is. Als je begrijpt hoe deze eigenschap zich bij jou manifesteert, kan je ze doelgericht inzetten en er zelfs een troef van maken.”

Geen nieuw fenomeen

Hoogsensitiviteit is geen nieuw fenomeen. Al in de jaren ’30 beschreef de Duitse psychotherapeut Schweingruber de “sensiblen Menschen”. Ook Carl Gustav Jung sprak over “innate sensitiveness”, een aangeboren gevoeligheid.

Dankzij het onderzoek van Dr. Elaine Aron kreeg het vanaf de jaren ’90 een naam en gezicht. Haar term highly sensitive person (HSP) maakte hoogsensitiviteit bekend bij een breed publiek. Sindsdien tonen ook fMRI-scans duidelijk aan dat de hersenen van HSP’s méér gebieden activeren wanneer ze prikkels verwerken. Dat verklaart waarom ze dieper nadenken, sneller verbanden zien en gevoeliger zijn voor indrukken.

Door nieuw onderzoek, van hersenwetenschap tot genetica, groeit het inzicht in hoogsensitiviteit. Dat maakt het mogelijk om nog beter in te spelen op de behoeften en talenten van hoogsensitieve mensen.

Hoe merk je dat je hoogsensitief bent?

Er bestaat geen officiële diagnose of ‘test’, maar veel HSP’s herkennen zich in deze signalen:

• je voelt stemmingen en veranderingen in je omgeving vlug aan
• je hebt tijd nodig om indrukken te verwerken en tot rust te komen
• je raakt sneller uitgeput na een dag vol prikkels of sociale interacties
• je hebt vaak een rijke verbeelding en creatieve ideeën

Belangrijk om te weten: 70% van de HSP’s is introvert, maar 30% is extravert. Die laatste groep wordt ook high sensation seekers genoemd: mensen die wél veel prikkels opzoeken om geïnspireerd te blijven, maar ze intenser beleven en dus ook sneller risico lopen op overprikkeling.

Iedereen beleeft hoogsensitiviteit op zijn eigen manier. Waar de één vooral gevoelig is voor geluiden, kan een ander net sterker reageren op spanningen of kledingstoffen.

HSP op de werkvloer: uitdaging én troef

Hoogsensitiviteit kan je werkleven beïnvloeden. Soms vormt het een uitdaging, maar vaak ook een grote kracht.

Sterktes:

• sterke intuïtie en snel verbanden zien
• oog voor detail en nuance
• creatief en innovatief denken
• groot empathisch vermogen en snel aanvoelen wat een team nodig heeft
• ambassadeurschap: door hun betrokkenheid en authenticiteit zijn veel HSP’s sterke vertegenwoordigers van hun organisatie

Mogelijke valkuilen:

• sneller stress of vermoeidheid ervaren
• perfectionisme of moeite met hoge werkdruk
• gevoeliger voor kritiek of negatieve feedback

Het verschil zit vaak in de juiste omstandigheden en de manier waarop jij ermee leert omgaan.

Stress en herstel: het juiste ritme vinden

Onderzoek toont dat HSP’s anders omgaan met stress en herstel. Ze raken sneller overprikkeld, maar hebben ook méér tijd nodig om te recupereren. Als dat evenwicht ontbreekt, ligt chronische stress, vermoeidheid of zelfs burn-out op de loer.

Daarom is het zo belangrijk dat er voldoende aandacht is voor rust, herstel en een veilige werkomgeving. Zoals Elaine Aron het mooi verwoordde: “Een HSP is als een plant. Het soort zaadje is maar een deel van het verhaal. Met de juiste aarde, zon en water bloeit de plant open.”

Met de juiste omstandigheden – steun van leidinggevenden en collega’s, ruimte voor focus, en een goede balans tussen inspanning en ontspanning – kunnen hoogsensitieve medewerkers niet alleen overeind blijven, maar juist floreren.

Tips om je hoogsensitiviteit als kracht te benutten

• Plan rustmomenten in om prikkels te verwerken.
• Kies voor een prikkelarme werkplek of hulpmiddelen zoals een noise-cancelling hoofdtelefoon.
• Gebruik je inzicht en creativiteit: jouw vermogen om verbanden te zien en originele ideeën te ontwikkelen is een troef.
• Communiceer duidelijk met je leidinggevende en collega’s over wat je nodig hebt, zoals heldere afspraken of tijd om zaken uit te werken.
• Stel grenzen om perfectionisme en overbelasting te voorkomen.
• Zet je empathie bewust in: het helpt je in samenwerking en leiderschap, maar zorg dat je emoties van anderen niet té sterk overneemt.

Hura helpt je groeien met jouw talent

Bij Hura geloven we dat iedereen zijn eigen kracht heeft. Hoogsensitiviteit is geen beperking, maar een eigenschap die – met de juiste begeleiding – kan uitgroeien tot een groot voordeel in je loopbaan.

Of je nu een nieuwe uitdaging zoekt of je huidige job met meer energie wil beleven: wij helpen je ontdekken hoe jij je gevoeligheid kan inzetten als kracht.

Wil jij je talenten laten bloeien? Onze coaches helpen je graag.